Madaxweyne Xasan Sheekh waxa uu kaalinta 1-aad kaga jira kobcinta dhaqaalaha iyo shaqo abuurka 24-kii sano ee lasoo dhaafay madaxdii soo maray dalka. Ma ahan ra’yi ee xogta hay’adaha caalamiga ee dhaqaalaha ayaa ka marqaati kacaya.
Heerka shaqo la’aanta ayaa hoos u dhacay 0.7% intii u dhaxaysay 2012 iyo 2017, taasoo keentay shaqo abuur gaaraya 105,000. Shaqo la’aanta ayaa gaartay heerkii ugu sarreeyay 2021, laakiin waxay hoos u dhacday 0.6% sannadkii 2023, taasoo keentay in 90,000 oo muwaadin ay shaqo helaan (World Bank). Waxaa intaa dheer, in dhaqaalaha guud ee dalka (GDP) uu kor u kacay, maanta waa 4.2, halka uu ahaa 2.4% sannadkii 2022.
Dhaqaaluhu inuu kobco, shaqo la helo, dalku horumaro, Soomaaliya Barwaaqo ah la gaaro waxaa ku hor gudban cadowga 1-aad ee qof walba oo Soomaali ah uu leeyahay oo ah Khawaarijta ku naaxay daadinta dhiiga dadka masaakiinta ah iyo curyaaminta dowladnimada Soomaaliya.
Muhiimada 1-aad ee Dowladda uu hogaamiyo Madaxweyne Xasan Sheekh waa in dalka laga ciribtiro argagixisada Al-Shabaab. Waxaana yoolkaas laga gaaray guulo waaweyn oo 800 km looga xoreeyay argagixisada. Todobaatan sano jir asaga oo ah ayuu tuute ciidan u xirtay, 70% waqtigiisana waxa uu ku bixyaa sidii loo gaari lahaa Soomaaliya ka madaxbanaan argagixiso.
2. DAMIIRKA DHALINYARADA KA CABANAYA SHIIDKA
Damiirka dhalinyarada ka cabanaya shiidka haddii calaamad su’aal la saaro ma qalad baa? Jimcihii hore waxa ay argagixisada Al-Shabaab weerar bahalnimo ah ku qaadeen dhalinyaro joogay xeebta Liido oo cid ay danbi ka galeen iyo wax ay galabsadeen aysan jirin.
Waxa ay markale ku xasuusiyeen in aad xukumantahay oo aad la mid tahay walaalka iyo walaasha xeebta Liido lagu xasuuqay.
3 maalmood kadib dareenka ku kiciyay ee shiidka iyo shaqo la’aanta un ku saabsan maxuu yahay? Sida aad u qabto tabashada oo aad xaq ugu leedahay dowladda ayuu dalkaagana waxa uu kugu leeyahay in aad daafacdo balse waxaa ka horeeya naftaada dilka ku xukuman in aad xariga qoorta ugu jira ka saarto.
Haddaba, waxaa ku hortaala labo doorasho:
1. In aad sii ahaato daawade xukuman
2. In aad diyaar u noqoto wajihidda waaqica oo aad garab u noqoto halyeeyada naftooda huraya. Mushaar iyo maamuusba waad ka helaysaa, hadii la guuleysto oo ay dhabowdo riyada dib u curashada Soomaaliya waxaa laga yaabaa in aad ka mid noqoto halyeeyada u halgamay dib u xoreynta dalka ee dugisyada lagu baran doono taariikhdooda.
W/Q Cabdiqadir Ali Dige
Madaxa Warfaafinta Villa Soomaaliya
Xafiiska Shabakada Allbanaadir.com
Muqdisho Somalia
Allbanaadir@live.com
