Wasaaradda Tamarta iyo Kheyeraadka Biyaha Dawladda Fedraalka ee Soomaaliya oo si dhow ula socota Maraxaladaha adeegyada Saadaasha iyo Kormeerka biyaha (Hydrometeorological Monitoring Services) ee dalka, waxay Wasaaraddu shaacinaysaa in saadaasha xilli-roobaadka dayrta ee nagu soo fool leh ay muujinayso in roobka dayrtu uu aad uga hooseeyo sida caadiga ah (below normal) guud ahaan dalka, marka laga reebo qaybo yar oo kamid ah gobollada waqooyi oo iyagu heli doona roobab wanaagsan haduu Alle Idmo. Sidoo kale, waxaa suuragal ah in roobka dayrtu uu ka soo daahi karo Gobolada Koonfurta Iyo Bartamaha Dalka (Late Onset).
Roob yarida la filayo awgeed, heerkulka ayaa suuragal ah in uu aad uga sare maro oo uu gaaro ilaa 40oc, kaasoo sababi kara uumi-bax farabadan oo ku yimaadda roobka yar ee la filayo. Socodka qul-qulka biyaha ee wabiyada Jubba iyo Shabeelle ayaa la filayaa inay si wayn hoos ugu dhacaan. Sidoo kale, Waxaa suuragal ah in Wabiga Jubba uu gaaro meel aad u hoosaysa, deeganada qaarna ay qallalaan ama ay ku dhacdo abaar-biyood darani (Hydro-drought). Afar xilli roobaad oo is xig-xiga oo aan sidi larabay u di’in, meelaha qaarna aynaan wax roob ah helin, ayaa suuragal ah inuu hoos u dhac weyni ku yimaado cabbirka joogga biyaha dhulka hoostiisa sida ceelasha, oo ku xiran roobka.
Waxaa kaloo jira in Deegaanno badan ay qiimaha biyuhu uu sare kac ku yimid, taasoo sii laba-jibbaari karta qiimaha biyaha haddii roobka dayrta yaraado.
Hadaba Wasaaradda Tamarta Iyo Kheyraadka Biyaha oo ka falcelinaysa saadaasha xilli roobaadka Dayrta ayaa walaac ka muujinaysa saadaasha taban ee ku aaddan roobka Dayrta oo siwayn loogu baahi qabay, wax wayna ka tari lahayd abaarta daran ee hadda dalka ka jirta. Wasaaradda ayaa ku baaqaysa inay lagama maarmaan tahay in Wasaaradaha Biyaha heer Fedraal, Maamul Gobaleed iyo bah-wadaagtoodu ay xoojiyaan iskuxirnaanta iyo wadashaqaynta, una diyaar garoobaan ka jawaabidda biyo-yarida iyo u gargaaridda dadka iyo duunyada.
